Mleka wegańskie, napoje roślinne

Mleka wegańskie

Smak, zapach, ból brzucha, problemy jelitowe, alergie – przyczyn przez które omijamy mleko szerokim łukiem może być wiele. To jednak nie znaczy, że dieta osób unikających mleka musi być uboższa. Obecny rynek zamienników produktów mlecznych jest na tyle bogaty, że z łatwością można sięgać po produkty, które pod względem odżywczym uzupełnią nasze żywienie w potrzebne składniki.

Dla kogo?

Mleka wegańskie, inaczej nazywane napojami roślinnymi to produkty, które powstały z myślą o:

• wegetarianach,
• osobach z alergią na białko mleka krowiego,
• matkach karmiących dziecko z alergią na białko mleka krowiego,
• osobach z nietolerancją laktozy,
• osobach z nietolerancją glukozy,
• cukrzycą,
• osobach z insulino-opornością,
• osobach nie lubiących smaku i zapachu mleka krowiego.

Napoje roślinne są także chętnie wybierane przez osoby będące na diecie redukcyjnej, gdyż wartość energetyczna mlek roślinnych jest o ok. 45-50 kcal niższa niż zwykłego mleka.

Rodzaje

Na sklepowych półkach można znaleźć różne smaki napojów roślinnych, w zależności od surowca z którego zostały wykonane. Napoje roślinne można wybrać przypadkowo, według preferencji smakowych lub z myślą o roli jaką spełniają w naszym organizmie. Wyróżnić można napoje migdałowe, owsiane, ryżowe czy sojowe.

• Migdałowe – bogate w jednonienasycone kwasy tłuszczowe oraz wapń – uzupełnia dietę w wapń, jeśli spożywamy zbyt mało lub rezygnujemy z przetworów mlecznych, zalecane osobom z podwyższonym poziomem cholesterolu.
• Owsiane – zawierające błonnik rozpuszczalny – usprawnia pracę przewodu pokarmowego, wskazany przy zaparciach.
• Ryżowe – delikatne, zalecane osobom z alergiami.
• Sojowe – uzupełnia dietę w białko oraz fito estrogeny, idealne dla kobiet po 50 r.ż.

Skład

Napoje roślinne można wykonać samodzielnie w domu i wówczas potrzebny jest tylko składnik główny oraz woda. Jeśli decydujemy się na zakup produktu gotowego, tutaj skład jest nieco dłuższy, zwłaszcza tych produktów, których termin przydatności do spożycia jest bardzo długi.

Do wielu napojów roślinnych, zwłaszcza tych smakowych dodawany jest cukier, inne substancje słodzące jak syrop glukozowo-fruktozowy, barwniki czy aromaty.

Wprowadzając mleko roślinne do diety warto wybierać produkt z jak najkrótszą listą składników, w myśl zasady: im krótszy skład tym produkt mniej przetworzony. Bez zbędnych dodatków jak: substancje słodzące, barwniki czy aromaty. Aby napoje roślinne stanowiły dobry zamiennik mleka krowiego, często wzbogaca się je w wapń, witaminę D oraz witaminy z grupy B. Czytając etykietę sprawdzajmy jakie są źródła wapnia oraz jaką wartość referencyjnego dziennego spożycia stanowi wzbogacony składnik.

 

 

Wzięliśmy pod lupę skład kilku, najczęściej wybieranych napojów roślinnych migdałowych, oto analiza niektórych z nich:

Napój migdałowy Vitanella

Skład: woda, cukier, migdały 2%, wapń, stabilizatory: guma gellan, guma guar, witamina E, witamina B2, witamina D2, witamina B12, emulgator lecytyna.
Wartość odżywcza (w 100 ml):
Energia: 24 kcal
Białko: 0,3g
Tłuszcze: 1,1g
W tym tłuszcze nasycone 0,1g
Węglowodany: 3g
W tym cukry: 3g
Wapń: 120mg

Ocena: produkt średniej jakości, ze względu na dodatek cukru, dwóch stabilizatorów, emulgatoru. Napój ten zawiera także niewielką ilość migdałów, jedynie 2%. Produkt jest wzbogacony w wapń, jednak nie znamy jego źródła.

Alpro napój migdałowy bez dodatku cukru

Skład: woda, migdały (2,1%), fosforan triwapniowy*, sól morska, stabilizatory (mączka chleba świętojańskiego, guma gellan), emulgator (lecytyny ze słonecznika), witaminy* (ryboflawina (B2), B12, E, D2), naturalny aromat,
*substancje wzbogacające.
Wartość odżywcza (w 100ml):
Energia: 13 kcal
Białko: 0,5g
Tłuszcze: 1,3g
W tym tłuszcze nasycone 0,1g
Węglowodany: 0g
W tym cukry: 0g
Wapń: 120mg

Ocena: produkt średniej jakości. Napój z niewielką ilością migdałów (2%), dodatkiem stabilizatorów i emulgatoru.

Napój migdałowy Ecomil, wzbogacony w wapń

Skład: woda, migdały*(7%), skrobia z tapioki*, glon morski Lithotamnium calcereum, naturalny aromat migdałowy*.
*składniki pochodzące z kontrolowanych upraw ekologicznych.
Wartość odżywcza (w 100 ml):
Energia: 37 kcal
Białko: 1g
Tłuszcze: 2,7g
W tym tłuszcze nasycone 0,8g
Węglowodany: 1,9g
W tym cukry: 0,1g
Wapń: 120mg

Ocena: produkt dobrej jakości. Zawartość migdałów w tym napoju wynosi 7%, znamy źródło wapnia (glon morski Lithotamnium calcereum), mleko to ma prosty i krótki skład.

Bjorg napój migdałowy bez dodatku cukru z wapniem

Skład: woda, migdały* (2,8%), skrobia ryżowa*, algi morskie Lithotamnium calcareum (0,2%), naturalny aromat, substancja zagęszczająca: guma gellan, sól morska (*certyfikowany składnik ekologiczny)
Wartość odżywcza (w 100 ml):
Energia: 25 kcal
Białko: 0,7g
Tłuszcze: 1,7g
W tym tłuszcze nasycone 0,2g
Węglowodany: 1,6g
W tym cukry: 0,1g
Wapń: 60mg

Ocena: produkt średniej jakości. Zawartość migdałów wynosi prawie 3%, jednak produkt zawiera substancję zagęszczającą (guma gallen). Podobnie jak napój firmy Ecomil, posiada informację o konkretnym źródle wapnia, choć jest go o połowę mniej niż w poprzednich analizowanych napojach – jedynie 60mg.

 

 

Pomimo tego, że napoje roślinne są coraz częściej i coraz chętniej wybierane jako zamiennik mleka, nie wszystkie z tych dostępnych na rynku są godne polecenia.

Większość migdałowych napojów roślinnych oprócz podstawowych składników, zawiera substancje zagęszczające. Wartość energetyczna napojów roślinnych jest różna w zależności od ilości wykorzystanego surowca. Im więcej składniku głównego – w tym wypadku migdałów- tym produkt ma więcej kalorii, a co za tym idzie również białka oraz tłuszczów.

Godnym polecenia produktem jest napój Ecomil – z najprostszym składem i największą zawartością migdałów. Osoby wybierające napoje roślinne z przyczyn zdrowotnych, wegetarianie czy osoby odchudzające się powinny kierować się jakością produktu, nie tylko wartością energetyczną, zwłaszcza jeśli napoje roślinne są stałym elementem naszej diety.

Autor tekstu: mgr Natalia Solecka

dietetyk kliniczny Gabinet Dietetyczny Vital Rzeszów