Dieta dla aktywnych w zimie
8 stycznia 2024
Jak wybrać dietetyka
29 stycznia 2024
Czy suplementy są konieczne?
Bardzo dużo mówi się o wpływie zdrowej i urozmaiconej diety na kondycję organizmu. Bardzo często spotykamy się ze stwierdzeniem, że różnorodna dieta wystarczy aby pokryć zapotrzebowanie na wszystkie składniki pokarmowe, witaminy i minerały. I rzeczywiście jest w tym bardzo dużo prawdy, gdyż jedząc różnorodnie dostarczamy do organizmu większość witamin i minerałów potrzebnych do jego prawidłowego funkcjonowania.
Istnieją związki, które warto suplementować będąc również będąc osobą zdrową i prawidłowo odżywioną
.Związane jest to zazwyczaj ze zwyczajowym sposobem odżywiania i stylem życia. Substancje które należy suplementować to witamina D, probiotyki oraz kwasy tłuszczowe omega 3 w tym EPA i DHA.
Witamina D w diecie
| Witamina D – to witamina rozpuszczalna w tłuszczach. Jest syntezowana przez skórę w trakcie ekspozycji na promienie słoneczne. Jest to najszerzej działająca witamina w organizmie. Można więc powiedzieć, że jej działanie jest wielokierunkowe. Jedną z jej najważniejszych funkcji jest rola w gospodarce wapniowo – fosforanowej. Prościej mówiąc bierze ona udział w metabolizmie kości. Oprócz tego wpływa też na prawidłowe funkcjonowanie układu endokrynnego, autoimmunologicznego, nerwowego oraz mięśniowego. |
Niedobory witaminy D
Niedobory witaminy D są dosyć niebezpieczne. Podstawowe konsekwencje zbyt małej podaży to zaburzenie mineralizacji kości, które objawia się krzywicą u dzieci i osteomalacją oraz osteoporozą u dorosłych. Prowadzi to u osób w podeszłym wieku do zwiększonego ryzyka złamań. Receptory wiążące witaminę D znajdują się w całym organizmie. W związku z tym jej niedobór dotyka również inne narządy i układy. Może prowadzić do wzrostu ryzyka rozwoju cukrzycy, chorób nowotworowych (np. prostaty, piersi i jelita grubego) a także chorób układu sercowo – naczyniowego (np. zawału mięśnia sercowego). Ponadto niedobór witaminy D wpływa na upośledzenie odporności organizmu oraz na funkcjonowanie układu nerwowego. Istnieją badania mówiące, że osoby u których występuje obniżony poziom witaminy D częściej chorują na depresję.
Eksperci zalecają suplementację witaminy D codziennie, przez cały rok w celach profilaktycznych. Osoby dorosłe i młodzież profilaktycznie powinni suplementować od 800 – 2000 j. m/ d, noworodki 400 j.m, a dzieci od 600 j.m do 1000 j. m. Przed każdą suplementacją warto jednak oznaczyć jej poziom gdyż prze niedoborach dawki zalecane są zdecydowanie większe i określa je lekarz. Z kolei zbyt duże dawki przyjmowane na własną rękę mogą być toksyczne.
Probiotyki w diecie
| W ludzkim przewodzie pokarmowym żyją miliardy drobnoustrojów. Ich prawidłowy skład gwarantuje zdrowie i dobrą kondycję organizmu. Probiotyki to preparaty zawierające żywe szczepy drobnoustrojów, które podawane w ściśle określonej dawce wywierają pozytywny wpływ na zdrowie człowieka. Korzyści, które możemy uzyskać poprzez dbałość o prawidłową mikrobiotę to: |
| Poprawa odporności organizmu |
| Wpływ na rozwój i funkcjonowanie układu odpornościowego |
| Wpływ na prawidłowe funkcjonowanie wielu narządów, w tym mózgu |
| Warunkowanie prawidłowej produkcji enzymów, neuroprzekaźników czy hormonów |
| Utrzymanie równowagi hormonalnej u kobiet |
| Redukcja ryzyka rozwoju chorób przewlekłych i związanych z przewodem pokarmowym np. IBS. |
Suplementacja probiotykami
Najczęstszym zaleceniem z jakim na co dzień się spotykamy jest suplementacja probiotykami podczas antybiotykoterapii. Oczywiście ma to jasne i sensowne wytłumaczenie. Skoro jednak probiotyki wywierają korzystny wpływ na zdrowie całego organizmu warto suplementować je również na co dzień. Argumentem przemawiającym za tym działaniem jest wszechobecny, przewlekły stres który powoduje wiele negatywnych objawów również ze strony przewodu pokarmowego. Probiotyki wpływają również na funkcję naszego układu nerwowego. Jelita oraz mikrobiota jelitowa wpływają na produkcję wielu hormonów i neuroprzekaźników, które są istotne dla zdrowego mózgu i prawidłowego przewodnictwa nerwowego. Aby probiotyk był skuteczny musi zawierać odpowiednią ilość bakterii w danym materiale. Badania wskazują, że korzystnie działają probiotyki o zawartości od 10 milionów do 10 miliardów jednostek tworzących kolonię. Ważne jest to aby wybrać probiotyk, który jest indywidualnie dobrany do potrzeb. Każdy ze szczepów znajdujących się w składzie probiotyku ma inną funkcję. Dla poprawy funkcjonowania przewodu pokarmowego i zwiększenia komfortu życia osób narażonych na długotrwały stres pierwszym wyborem powinny być probiotyki zawierające Lactobacillus plantarum 299 oraz Lactobacillus helveticus Rosell – 52 i Bifidobacterium longum Rosell – 175. Czyli np. Sanprobi Stress., IBS czy Barrier.
Kwasy tłuszczowe Omega 3
| Bardzo korzystnie wpływają na zdrowie człowieka. Ich źródłami przede wszystkim są ryby, a szczególnie tłuste ryby morskie oraz oleje roślinne. Niestety w polskiej tradycyjnej diecie te produkty rzadko pojawiają się na stołach. W związku z tym niemal nie ma wątpliwości co do istotności ich suplementowania przez zdrowe dorosłe osoby. Suplementacja kwasów tłuszczowych omega 3 wpływa na zmniejszenie ryzyka wystąpienia: |
| Miażdżycy oraz choroby niedokrwiennej serca |
| Cukrzycy typu II |
| Chorób demielinizacyjnych czyli Alzheimer oraz demencja |
| Zaburzeń psychicznych i depresji |
| Chorób alergicznych oraz autoimmunologicznych. |
EPA i DHA
W suplementacji omega 3 warto zwrócić uwagę na EPA i DHA, które w sumie powinny występować w ilości 250 mg/ dobę. Oczywiście lekarz może zalecić większe dawki jeżeli uzna to za konieczne. Kwasy te są szczególnie istotne dla prawidłowego funkcjonowania mózgu oraz w trakcie ciąży, karmienia i w diecie małych dzieci. W kontekście ciąży wykazują korzystny wpływ na:
- Zapobieganie porodom przedwczesnym
- Redukcję ryzyka wystąpienia stanu przedrzucawkowego ciężarnych
- Redukcję ryzyka wystąpienia depresji poporodowej
- Prawidłową masę urodzeniową noworodka
- Wykształcenie się narządu wzroku oraz aparatu mowy
- Prawidłowy rozwój ośrodkowego układu nerwowego płodu
- Hamowanie miażdżycy oraz zmniejszenie ryzyka rozwoju zespołu metabolicznego.
Żelazo w diecie
| Wśród mikroskładników, których niedobory mogą być groźne występuje żelazo. W praktyce dietetycznej bardzo często spotykamy się z jego niedoborami. W przypadku stwierdzenia zbyt niskiego poziomu żelaza we krwi warto zbadać jeszcze dodatkowo ferrytynę. Jest to magazyn żelaza. Jeżeli poziom żelaza we krwi jest prawidłowy natomiast poziom ferrytyny jest za niski wówczas mamy informację, że zapasy żelaza w organizmie zostały naruszone. Najgorszy stan to niedobór żelaza oraz ferrytyny. Wówczas zapasy tego pierwiastka są na wyczerpaniu a my często chorujemy na anemię. Zauważamy wówczas osłabienie, spadek energii, zaburzenia koncentracji, osłabione, łamliwe paznokcie oraz wypadające, szorstkie matowe włosy. W takich stanach zazwyczaj lekarz przepisuje suplementy żelaza. Wśród dostępnych na rynku bez recepty najlepszy będzie Ascofer, który jest lekiem a nie suplementem. Dawki powinny zostać dobrane indywidualnie przez lekarza w stosunku do niedoborów. Należy pamiętać, że długotrwałe stosowanie suplementów żelaza może powodować zaburzenia ze strony układu pokarmowego. Wówczas obowiązkowo należy zastosować probiotyk, który wzmocni jelita i ułatwi ich pracę. |
Niedobory żelaza
Przy łagodnym niedoborze żelaza nie zawsze włączana zostaje jego suplementacja. Czasami wystarczy suplementacja związków ułatwiających jego wchłanianie z pożywienia. Tutaj istota będzie laktoferyna, witamina B12 oraz kwas foliowy.
Laktoferyna dzięki swojemu bardzo dużemu powinowactwu do żelaza potrafi wiązać jego jony. Związane z białkiem jony żelaza wnikają do komórek ludzkiego organizmu – laktorefyna jest więc transporterem żelaza do komórki. Prościej mówiąc laktoferyna wspomaga wchłanianie żelaza do komórki.
Niedobór witaminy B12 tak samo jak niedobór żelaza może prowadzić do anemii. Jej działanie jest istotne w prawidłowym funkcjonowaniu układu krwiotwórczego, nerwowego oraz w syntezie materiału genetycznego.
W przypadku anemii korzystne może być również suplementowanie kwasu foliowego, gdyż on tak samo jak w przypadku witaminy B12 i żelaza jego niedobór może prowadzić do niedokrwistości. Suplementacja kwasu foliowego jest również nieodzownym elementem planowana ciąży i troski o prawidłowy rozwój płodu. Zalecane dawki to 5 – 10 mg w trakcie anemii oraz 400 ug w trakcie planowania ciąży.
Podsumowanie
Człowiek zdrowy powinien rozważyć suplementację, ponieważ nawet zrównoważona dieta nie zawsze dostarcza wystarczającej ilości niektórych składników odżywczych. Dodatkowe suplementy mogą pomóc w utrzymaniu optymalnego poziomu witamin i minerałów, wspierając funkcjonowanie organizmu na poziomie komórkowym.
Ponadto, współczesny tryb życia często niesie ze sobą stres, zmęczenie i niewystarczającą ilość snu, co może wpływać na efektywne funkcjonowanie organizmu. Suplementy mogą stanowić wsparcie dla systemu odpornościowego oraz ogólnej kondycji fizycznej i psychicznej, pomagając zminimalizować skutki negatywnego wpływu codziennych wyzwań.
Skorzystaj z pełnej gamy naszych usług dostępnych w ofercie! Dzięki wiedzy i doświadczeniu naszych dietetyków, masz szansę zwiększyć skuteczność osiągania postawionych celów. Powierz naszej poradni dietetycznej swoje plany żywieniowe i umów się na konsultację jeszcze dziś!
Nasi wykwalifikowani dietetycy sportowi są gotowi skutecznie rozwiązać Twoje wyzwania i problemy dietetyczne. Poznaj lepiej naszych specjalistów w Rzeszowie i Przemyślu.
Autor tekstu: mgr Paulina Jałocha-Zasadny
Gabinet Dietetyczny Vital Rzeszów
