Ashwagandha
3 marca 2021
Właściwości Dietetyczne Sałaty
14 kwietnia 2021
Wskaźnik wzrostu stężenia glukozy we krwi
Indeks glikemiczny określany jest wskaźnikiem szybkości wzrostu stężenia glukozy we krwi po spożyciu określonego produktu. Im szybciej nasz poziom glukozy we krwi wzrośnie, tym produkt żywnościowy ma wyższą wartość indeksową. Wskaźnik ten przedstawia reakcje naszego organizmu na węglowodany obecne w żywności.
Indeks glikemiczny pełni kluczową rolę w diecie diabetyków, osób będących na diecie redukcyjnej oraz sportowców!
Wartość indeksu glikemicznego w poszczególnych produktach waha się od 0 do 100. Produkty o niskim indeksie posiadają wartość od 0 do 55, żywność o średnim indeksie od 56 do 69, natomiast produkty o wysokim indeksie mają wartość równą i wyższą 70. Do żywności z ostatniej grupy zalicza się m.in.: pszenne pieczywo, biały ryż, pszenne makarony, ziemniaki, słone przekąski (np. chipsy, paluszki), słodycze, słodzone napoje. Spożycie tego rodzaju produktów wiąże się z bardzo szybkim wzrostem glukozy we krwi, co jest niekorzystne dla naszego organizmu. Długotrwałe utrzymywanie podwyższonej glikemii powoduje uszkodzenie wysp trzustkowych, które odpowiedzialne są za produkcję insuliny. W konsekwencji tego procesu dochodzi do nietolerancji glukozy a następnie do wystąpienia cukrzycy. Powinniśmy zatem wybierać produkty o niskim bądź średnim indeksie glikemicznym, czyli m.in.: suche nasiona roślin strączkowych (np. soja, soczewica, fasola itp. ), pieczywo razowe, gruboziarniste kasze (m.in. kasza gryczana, jęczmienna), produkty nabiałowe oraz warzywa i owoce.
Na wartość indeksu glikemicznego poszczególnych produktów wpływa wiele czynników:
- Wpływ na jego wartość ma między innymi postać fizyczna produktu, w tym wielkość cząsteczek skrobi oraz stosunek amyloz do amylopektyn,
- obecność w produkcie węglowodanowym innych składników odżywczych, takich jak białka, tłuszcze, błonnik, substancje antyodżywcze oraz kwasy organiczne.
- Ważnym aspektem jest czas obróbki termicznej produktu oraz stopień jego dojrzałości. Im więcej amylozy zawiera produkt, tym dużo wolniej jest trawiony i ma niższy IG. Dobrym przykładem są: groch, soczewica, fasola- mają wysoką zawartość skrobi trudno dostępnej dla enzymów i niski IG. Postać fizyczna produktu spożywczego również uzależniona jest od czasu obróbki termicznej. Podczas tego procesu woda wraz z wysoką temperaturą powodują pęcznienie granulek skrobi oraz przejście ich w postać żelową. W takiej formie są one szybko wchłaniane, co skutkuje gwałtownym wzrostem glukozy we krwi. Aby zapobiec temu procesowi powinniśmy spożywać produkty na surowo (np. warzywa, owoce) lub krótko gotowane (al. dente).
- Innym czynnikiem wpływającym na wartość IG jest obecność tłuszczu oraz białka w żywności węglowodanowej. Tłuszcze zawarte w produktach spowalniają opróżnianie żołądka oraz szybkość trawienia pokarmu w jelicie cienkim. Dlatego też żywność zawierająca więcej tłuszczu może mieć relatywnie niższy indeks glikemiczny niż ta o mniejszej jego zawartości. Produkty węglowodanowe zawierające białko również stosunkowo łagodnie podwyższają glikemię, poprzez wpływ białka na obniżenie wydzielania hormonów jelitowych.
- Na obniżenie wartości indeksu glikemicznego ma wpływ obecnoś
błonnika w produkcie. Im więcej rozpuszczalnej frakcji tego składnika w żywności, tym IG jest niższy. Do takich produktów zalicza się m.in: płatki owsiane, fasolę, soczewicę, groch. Zawartość kwasów organicznych oraz substancji antyodżywczych w produktach również ma znaczenie w kontekście wartości indeksu glikemicznego. Kwas mlekowy, propionowy, octowy oraz substancje antyodżywcze (fityniany i taniny) spowalniają wzrost stężenia glukozy we krwi. - Na wartość IG ma wpływ również stopień dojrzałości poszczególnych produktów. Dobrym przykładem są banany. Niedojrzałe owoce charakteryzują się dużo niższą wartością indeksową od tych dojrzałych.
Podsumowanie
Indeks glikemiczny to wskaźnik pełniący bardzo ważną rolę w leczeniu dietetycznym. Jego zastosowanie pozwala na wybór produktów, których spożycie zapobiega występowaniu epizodów hiperglikemii oraz hiperinsulinemii. Chcąc zachować prawidłowe funkcjonowanie organizmu powinniśmy zwracać uwagę na rodzaj, jakość oraz sposób przygotowania wybieranej żywności.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o indeksie glikemicznym i jego roli w Twojej diecie, skontaktuj się z nami. Odpowiemy na Twoje pytania i wyjaśnimy szczegółowo, jak liczyć go w poszczególnych produktach spożywczych. Jeśli jesteś sportowcem lub prowadzisz aktywny tryb życia, sprawdź naszą ofertę dla aktywnych . Zapoznaj się równie z naszą pełną ofertą i cennikiem poradni dietetycznej.
Zapraszamy na wizyty do naszych dietetyków w Rzeszowie i Przemyślu oraz na konsultacje dietetyczne online.
Autor tekstu: mgr Martyna Szałankiewicz
dietetyk
Gabinet Dietetyczny Vital Rzeszów
